చైనా-పాకిస్తాన్ “ఫ్రెండ్స్”: స్నేహం పేరుతో జరుగుతున్న మోసం
చైనా మరియు పాకిస్తాన్ మధ్య సంబంధాలను ” ఆల్-వెదర్ ఫ్రెండ్షిప్ ” లేదా “ఇనుము స్నేహం” అని అభివర్ణిస్తారు.
పైకి , ఈ సంబంధం రెండు దేశాలకు పరస్పర ప్రయోజనకరంగా కనిపిస్తుంది.
అయితే , ఈ స్నేహం వెనుక దాగిన డార్క్ రియాలిటీని పూర్తిగా పరిశీలిస్తే, చైనా తన వ్యూహాత్మక లక్ష్యాల కోసం పాకిస్తాన్ ను ఎలా ఉపయోగించుకుంటోంది, మరియు ఈ “స్నేహం” పేరుతో పాకిస్తాన్ ఎలా మోసపోతోంది అనే వాస్తవాలు బయటపడతాయి.
ఈ బ్లాగ్లో, చైనా-పాకిస్తాన్ సంబంధాల యొక్క చీకటి కోణాలను, ముఖ్యంగా చైనా యొక్క వ్యూహాత్మక మోసాన్ని తెలుసుకుందాం.
స్నేహం” యొక్క ముసుగు
ఉన్న పళంగా ఇండియా చైనా బెస్ట్ ఫ్రెండ్ అయితే
చైనా మరియు పాకిస్తాన్ సంబంధాలు 1950ల నుండి బలపడ్డాయి, ముఖ్యంగా 1962 భారత్-చైనా యుద్ధం తర్వాత.
చైనా పాకిస్తాన్కు సైనిక, ఆర్థిక, మరియు మౌలిక సదుపాయాల సహాయం అందిస్తూ వచ్చింది.
శత్రువుకి శత్రువు మిత్రుడు అన్నట్టు
చైనా-పాకిస్తాన్ ఎకనామిక్ కారిడార్ (CPEC) ఈ సంబంధం యొక్క హైలైట్గా చెప్పబడుతుంది.
ఆయితే, ఈ సహాయం నిస్వార్థమైనది కాదు.
చైనా తన భౌగోళిక రాజకీయ మరియు ఆర్థిక లక్ష్యాల కోసం పాకిస్తాన్ను ఒక వ్యూహాత్మక సాధనంగా ఉపయోగిస్తోంది, దీనిని “డెట్ ట్రాప్ డిప్లొమసీ” అని విమర్శకులు పిలుస్తారు.
చైనా యొక్క మోసపూరిత వ్యూహాలు
చైనా పాకిస్తాన్ను “స్నేహం” పేరుతో ఎలా మోసం చేస్తోంది? ఈ చీకటి వాస్తవాలను కొన్ని కీలక అంశాల ద్వారా అర్థం చేసుకోవచ్చు:
అప్పుల ఉచ్చు (Debt Trap Diplomacy):
- CPEC ప్రాజెక్ట్ల కోసం చైనా పాకిస్తాన్కు బిలియన్ డాలర్ల రుణాలు ఇచ్చింది. ఈ రుణాలు అధిక వడ్డీ రేట్లతో మరియు కఠినమైన షరతులతో ఉంటాయి. పాకిస్తాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఇప్పటికే బలహీనంగా ఉండటంతో, ఈ రుణాలను తిరిగి చెల్లించడం దాదాపు సాధ్యం కాదు.
- ఉదాహరణకు, శ్రీలంకలో హంబన్టోట ఓడరేవు ప్రాజెక్ట్ కోసం చైనా రుణం ఇచ్చింది, మరియు శ్రీలంక రుణం తిరిగి చెల్లించలేకపోవడంతో ఆ ఓడరేవును 99 సంవత్సరాల లీజుకు చైనాకు అప్పగించింది. పాకిస్తాన్లోని గ్వాదర్ ఓడరేవు కూడా ఇలాంటి ప్రమాదంలో ఉందని హెచ్చరిస్తున్నారు.
- ఈ విధంగా, చైనా తన రుణాల ద్వారా పాకిస్తాన్ యొక్క మౌలిక సదుపాయాలపై తన పట్టు సాధిస్తోంది, దీనిని “ఆర్థిక సామ్రాజ్యవాదం” అని పిలుస్తారు.
చైనా కంపెనీలకు లాభం
- CPEC ప్రాజెక్టులు పాకిస్తాన్లో ఉపాధి మరియు అభివృద్ధిని తీసుకొస్తాయని చెప్పబడినప్పటికీ, వాస్తవంలో ఈ ప్రాజెక్టులలో ఎక్కువ భాగం చైనా కంపెనీలు మరియు చైనా కార్మికులే ఎక్కువ మంది పనిచేస్తున్నారు. పాకిస్తాన్లోని ప్రజలకు ఉపాధి అవకాశాలు చాలా తక్కువగా ఉన్నాయి.
- అంతేకాక, ఈ ప్రాజెక్టుల కోసం ఉపయోగించే సామగ్రి మరియు దానికి కావాల్సిన పరికరాలు చైనా నుండి తెస్తారు కాబట్టి , దీనివల్ల చైనా ఆర్థిక వ్యవస్థకు లాభం చేకూరుతుంది, కానీ పాకిస్తాన్కు అదనపు ఖర్చు భారం పడుతుంది.
గ్వాదర్ ఓడరేవు: వ్యూహాత్మక ఆధిపత్యం:
- గ్వాదర్ ఓడరేవు CPEC యొక్క ముఖ్య భాగంగా చెప్పవచ్చు . ఈ ఓడరేవు హిందూ మహాసముద్రంలో చైనాకు వ్యూహాత్మక ప్రవేశాన్ని అందిస్తుంది. అయితే, ఈ ఓడరేవు నిర్వహణ మరియు నియంత్రణ ఎక్కువగా చైనా చేతుల్లోనే ఉంది.
- చైనా ఈ ఓడరేవును సైనిక స్థావరంగా కూడా ఉపయోగించే అవకాశం ఉందని విశ్లేషకులు హెచ్చరిస్తున్నారు, ఇది పాకిస్తాన్ యొక్క సార్వభౌమత్వానికి ముప్పు కలిగిస్తుంది. ఈ విధంగా, “స్నేహం” పేరుతో చైనా పాకిస్తాన్ యొక్క భౌగోళిక స్థానాన్ని తన లక్ష్యాల కోసం ఉపయోగించుకుంటోంది
స్థానిక వ్యతిరేకతను విస్మరించడం
- బలూచిస్తాన్ ప్రాంతంలో CPEC ప్రాజెక్టులు స్థానికుల నుండి తీవ్ర వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొంటున్నాయి. బలూచీ నాయకులు ఈ ప్రాజెక్టులు తమ ప్రాంతంలోని వనరులను దోచుకుంటున్నాయని మరియు స్థానికులకు ఎటువంటి ప్రయోజనం చేకూర్చడం లేదని ఆరోపిస్తున్నారు.
- ఈ వ్యతిరేకత కారణంగా చైనా కార్మికులపై దాడులు జరిగాయి, కానీ చైనా ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి బదులు పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడి చేస్తూ భద్రతను పెంచమని డిమాండ్ చేస్తోంది. ఇది పాకిస్తాన్ నీ తను చెప్పినట్టు చేయమని అడర్స్ వేస్తుంది
అసమాన సంబంధం:
- చైనా మరియు పాకిస్తాన్ సంబంధం పైకి మాత్రం సమానమైనదిగా కనిపించినప్పటికీ, వాస్తవంలో ఇది అసమానమైనది. చైనా ఒక ఆర్థిక మరియు సైనిక సూపర్పవర్, అయితే పాకిస్తాన్ ఆర్థిక సంక్షోభంలో కూరుకుపోయిన దేశం. ఈ బలహీనత చైనాకు పాకిస్తాన్పై ఆధిపత్యం చెలాయించే అవకాశాన్ని ఇస్తుంది.
- ఉదాహరణకు, చైనా తన ఆస్తులను రక్షించుకోవడానికి పాకిస్తాన్ను ఒత్తిడి చేస్తుంది, కానీ పాకిస్తాన్కు చైనాపై ఇలాంటి ఒత్తిడి చేసే సామర్థ్యం లేదు. ఈ విధంగా, “స్నేహం” అనేది చైనా యొక్క ఆధిపత్య వ్యూహంగా మారింది.
ఉగ్రవాదంపై డబుల్ గేమ్:
- చైనా తన జిన్జియాంగ్ ప్రాంతంలో ఉగ్రవాద సమస్యలను నియంత్రించడానికి పాకిస్తాన్ సహాయం కోరుతుంది. అయితే, అంతర్జాతీయ వేదికలపై చైనా పాకిస్తాన్లోని ఉగ్రవాద సంస్థలకు వ్యతిరేకంగా కఠిన చర్యలను నిరోధిస్తుంది. ఉదాహరణకు, ఐక్యరాష్ట్ర సమితి భద్రతా మండలిలో జైష్-ఎ-మహ్మద్ నాయకుడు మసూద్ అజహర్ను గ్లోబల్ టెర్రరిస్ట్గా ఒప్పుకోవడం లేద
- ఈ డబుల్ గేమ్ చైనా యొక్క స్వార్థపరమైన లక్ష్యాలను సూచిస్తుంది: ఒకవైపు తన భద్రతా సమస్యలను పరిష్కరించుకోవడం, మరోవైపు పాకిస్తాన్ను భారత్కు వ్యతిరేకంగా ఒక కిలు బొమ్మల ఉపయోగించడం
పాకిస్తాన్కు ఫలితం
ఈ “స్నేహం” వల్ల పాకిస్తాన్ తీవ్రమైన సమస్యలను ఎదుర్కొంటోంది:
- ఆర్థిక సంక్షోభం: చైనా రుణాలు పాకిస్తాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థను మరింత బలహీనపరుస్తున్నాయి. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (IMF) నుండి రుణాలు తీసుకోవడం మరియు వడ్డీలు పెరగటం వంటి సమస్యలు పాకిస్తాన్ను కుదిపేస్తున్నాయి.
- పాకిస్తాన్ ఆస్తులా పై ముప్పు: గ్వాదర్ ఓడరేవు వంటి వ్యూహాత్మక ఆస్తులపై చైనా కంట్రోల్ పాకిస్తాన్ పాకిస్తాన్ నీ ఇబ్బంది పడ్తుంది .
- సామాజిక అసంతృప్తి: CPEC ప్రాజెక్టుల వల్ల స్థానికులకు ప్రయోజనం లేకపోవడం, బలూచిస్తాన్లో విభజనవాద ఉద్యమాలను మరింత తీవ్రతరం చేస్తోంది.
- అంతర్జాతీయ ఒంటరితనం: చైనాపై ఆధారపడటం వల్ల పాకిస్తాన్ అమెరికా మరియు ఇతర పశ్చిమ దేశాలతో సంబంధాలను కోల్పోతోంది, దీనివల్ల దౌత్యపరంగా ఒంటరిగా మారే ప్రమాదం ఉంది.
చైనా యొక్క అసలు లక్ష్యం
చైనా యొక్క అసలు లక్ష్యం పాకిస్తాన్ను ఒక స్వతంత్ర భాగస్వామిగా బలోపేతం చేయడం కాదు, బదులుగా దానిని తన ఆర్థిక మరియు భౌగోళిక రాజకీయ లక్ష్యాల కోసం ఒక విధేయ దేశంగా మార్చడం.
ఈ వ్యూహంలో:
- పాకిస్తాన్ భారత్కు వ్యతిరేకంగా ఒక బఫర్ జోన్గా పనిచేస్తుంది.
- గ్వాదర్ ఓడరేవు ద్వారా చైనా హిందూ మహాసముద్రంలో ఆధిపత్యం సాధిస్తుంది.
- పాకిస్తాన్ యొక్క ఆర్థిక బలహీనతను ఉపయోగించి, చైనా దానిపై పూర్తి కంట్రోల్ నీ సాధిస్తుంది
ముగింపు
చైనా-పాకిస్తాన్ “స్నేహం” అనేది ఒక వ్యూహాత్మక మోసం, ఇందులో చైనా తన లక్ష్యాలను సాధించడానికి పాకిస్తాన్ను ఒక కీలుబొమ్మలా ఉపయోగించుకుంటోంది.
అప్పుల ఉచ్చు, లాభం లేని సంబంధం, మరియు స్థానిక వనరుల దోపిడీ వంటి అంశాలు ఈ స్నేహం యొక్క చీకటి వాస్తవాలను బయటపెడుతున్నాయి.
పాకిస్తాన్ ఈ మోసం నుండి బయటపడాలంటే, తన ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడం, చైనాపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడం, మరియు అంతర్జాతీయ సంబంధాలను విస్తరించడం అవసరం.
లేకపోతే, ఈ “ఇనుము స్నేహం” పాకిస్తాన్ను శాశ్వతమైన అప్పుల బానిసత్వంలోకి నెట్టే ప్రమాదం ఉంది.